SAYFA 52’DEKİ ETKİNLİK
Sütün üretim aşamasından soframıza gelene kadar etkili olan doğal faktörler içerisinde özellikle iklim şartları hayvancılık yapılan bölgeyi o bölgedeki çayır yetişmesini direk etkiler buda üretim miktarı üzerinde etkili olur.
Yaz yağışının olduğu alanlarda gür otlaklar yetişeceğinden verim artar maliyet azalır.Aksi takdirde hayvanları hazır yemle beslemek zorunda kalırsınız buda maliyeti arttırır.
Olumsuz iklim koşulları ulaşımı olumsuz etkileyerek ulaşım maliyetlerini
arttırır. Süt ürünlerinin bozulmaması için soğutmalı kamyonlarla taşınması
gerekir bu durum dağıtım maliyetlerini arttırır.
İklim şartları insanların tüketim alışkanlıkları üzerinde de etkili olur
Yine üretim yapılan bölgedeki yer şekilleri ulaşım üzerinde ve beraberinde dağıtım üzerinde etkili rol oynar.Uygun ulaşım koşulları maliyeti düşürür.Kışın kapanan yollar dağıtımı olumsuz etkiler.Yine dağlık ve engebeli arazi ulaşımda zorluklara oluşturacağı için fabrika yeri olarak seçilmez buda süt ile fabrika arasındaki mesafeyi arttırır beraberinde sütün taşınması sonucu maliyet artar.
SAYFA 54’DEKİ ETKİNLİK
Üretiminde etkili olan beşeri faktörler pamuk ekimi yapılabilecek gerek teknolojik imkanların gerekse üretimden olgunlaşma dönemine kadar gerekli sulama ihtiyacının karşılanabilmesi bunları oluşturabilecek bir sermaye gereklidir.O bölgede yada çevre bölgelerde pamuk için uygun sanayi tesislerinin varlığı,üretilen pamuğun hızlı bir şekilde dağıtıma aktarılması için uygun teknolojik gelişmeler pamuğun hem üretim miktarını hem pazara ulaşma kalitesini etkiler.
Yine dağıtım aşamasında üretim bölgesinin uygun ulaşım koşullarına sahip olması,modern pazarlama yöntemlerine uygun pazarlanması dağıtım faaliyetlerini etkiler.
Yine pamuk için oluşturulan pazar yapısının çeşitli olması kullanıldığı sektörlerin bolluğu,Kullanıldığı sektörlerde yapılabilecek yoğun reklam tanıtım faaliyetleri,bölgenin genel gelir düzeyi,üretilen ürünün kalitesi ve insanlar için temel ihtiyaç gurubuna girip girmemesi ,üretilen ürünlerin fiyat sınıflandırması tüketilen pamuk üzerinde etkilidir.
Özetle pamuk için üretim tüketim dağıtım faaliyetlerinde tarladan toplanıp işlenmesinde uygun koşulların varlığı dağıtımında ki maliyet ve ulaşım avantajları tüketimine yönelik üretilen ürün çeşitliliği ,Pazar potansiyeli ,temel ihtiyaç sınıflandırmasındaki sıralaması etkili olan beşeri faktörler olarak karşımıza çıkar.
SAYFA 55’DEKİ ETKİNLİK
Reklam faaliyetleri tüketimi arttırmada önemli bir etkendir.
Bir bölgenin nüfus miktarındaki artış tüketimi arttırır.
Teknolojik gelişmeler insanların tüketim alışkanlıklarını arttırır.
Pazarlama teknikleri üretim tüketim dağıtım arasındaki ilişkide önemli bir rol oynar.
Dinamik nüfuslu bir ülkede girişimci ruha sahip insanlar farklı iş kollarının oluşmasını sağlarlar.
İhtiyaçların tür ve özellikleri tüketimi direk etkileyerek üretimde de rol oynar.
Siyasal ve politik ilişkiler ülkeler arası ticarette önemlidir.
Tüketimdeki hızlı artış üretim kapasitesinin zorlanmasına yol açar.
Bilim ve teknoloji üretim ,dağıtım,tüketim faaliyetlerinde kalite ve miktarı arttırır.
SAYFA 56/2’DEKİ ETKİNLİK
Teknolojik gelişmeler bir bölgede üretim tüketim ve dağıtım hizmetlerini olumlu etkiler.Hele de bu imkanlar reklam faaliyetleri ile birleşirse özellikle tüketim faaliyetleri artar.
Sermaye birikimi fazla olan bölgeler üretim faaliyetlerinde öncü tesislere sahip olur.Bu tür alanlarda iletişim hizmetlerindeki gelişmeler özellikle dağıtım faaliyetlerinde olumlu bir etkendir.
SAYFA 56/3’DEKİ ETKİNLİK
a-Soğuk hava depolarının yapılması üretilen malların korunması ve dağıtımı esnasında daha fazla dayanmasını sağlayarak etkili olur.Örnek balıkçı teknelerine soğuk depoların yapılması üretim miktarını etkilemiştir.
ÜRETİM-DAĞITIM
b-İletişim hizmetlerinin gelişmesi dağıtım faaliyetleri arasındaki irtibatı sağlayarak daha sağlıklı olmasını sağlar bu olanakların gelişmesi de mevcut tüketimi arttırır.
DAĞITIM-TÜKETİM
c-Yeni ulaşım yollarının yapılması ve ulaşımın çeşitlenmesi üretilen malın daha çabuk pazarlara sürülmesine yol açar insanlar ellerindeki malları satabileceği duygusuna kapılması yada satması daha fazla üretim yapmalarına yol açar dağıtımı kolaylaştırır beraberinde tüketimi olumlu etkiler.
ÜRETİM-DAĞITIM-TÜKETİM
d-Sanayi tesislerinin faaliyete geçmesi direk etkisini üretimde görürüz.Bölgede sanayi tesisleri sonucu üretimin artması dağıtım hizmetlerini de geliştirebilir ancak temel etken üretimdir.
ÜRETİM
e-Modern pazarlama yöntemlerinin kullanılması direk olarak dağıtımda etkili olur.Daha geniş bir kitleye ulaşmak tüketimi arttırır.Bunun için bayiler oluşturmak ,ürün hakkında Pazar araştırması yapmak dağıtım faaliyetleri için önemlidir.Bu alanda yapılan çalışmalar daha fazla tüketim demektir.
DAĞITIM ve TÜKETİM
f-Nitelikli iş gücünün sağlanması üretim ve dağıtım esnasında nitelikli iş gücü olması bu iki sektörü olumlu etkiler.
ÜRETİM-DAĞITIM
g-Tanıtıcı reklam filmlerinin yapılması ulaşılan Pazar kitlesini arttırarak tüketimi destekler.
TÜKETİM
h-Nüfusun artması mevcut ortam içerisin de daha fazla üretim dağıtım ve tüketim demektir.
TÜKETİM-ÜRETİM-DAĞITIM
SAYFA 60/1’DEKİ ETKİNLİK
SORU-1-Petrolün üretimden tüketime kadar geçirdiği aşamaları fotoğraflardan hareketle anlatınız.
İlk resimde petrolün ham petrol olarak çıkartılması boru hatlarıyla yada boru hatları sonrası deniz yolu tankerlerle ya başka bir boru hattına yada rafineliye taşınmasını burada işlendikten sonra kara yolu ulaşımı ile tüketim amaçlı benzin istasyonlarına oradan da arabalarda kullanılarak tüketim faaliyetinin gerçekleşmesi anlatılmıştır.
Petrol taşımacılığında sıvı özellik göstermesinden dolayı boru hatları ve çok yüksek miktarda petrol yükleyebileceğiniz tankerler kullanılır.
Soru -2-Kömür ile petrolün dağıtımını ,üretim ve tüketimini temel olarak karşılaştırınız.
Kömür üretiminde kömür ocakları sonrası gerek karayolu ,gerek demir yolu,gerekse deniz yolu kullanılarak mevcut kullanım alanlarına aktarılır.Kömür daha çok demir çelik endüstrisi,elektrik üretimi,ve yakacak olarak tüketilir.Katı bir kaynak olduğundan demir yolu taşımacılığı her zaman için tercih edilir ve avantajlıdır.Özellikle demir üretiminde kömür bölgeye götürülmektense demir bölgeye getirilerek işlenir ancak her tesis için bu özellik geçerli değildir.Termik santrallerde elektrik üretiminde kullanılır.Evlerimizde yakıt olarak kullanımında yakın merkezler için kara yolu tercih edilir.Kullanım yoğunluğu petrol kadar çeşitli değildir.Taşıma özellikleri petrole oranla farklıdır.
Petrolün üretim ve dağıtım faaliyetleri yukarıda anlatılmıştır.Tüketim olarak kömüre oranla daha gereklilik sahibidir.Kullanım alanı daha çeşitlidir.Boru hattı taşımacılığı bir avantajdır.
SAYFA 60/2’DEKİ ETKİNLİK
Burada üretim tüketim ve dağıtım bir arada düşünülerek en avantajlı koşulların sağlanmasına özen gösterilmektedir.
Hammadde bölgesi olması ucuz işgücüne sahip olması işin üretim kısmıyla ilgili limanlara sahip olması ve önemli Pazar alanına yakın olması da dağıtım ve tüketimde önemli avantajlar sağlar özellikle dağıtımda maliyeti düşürür tüketimi destekler.
SAYFA 63’DEKİ ETKİNLİK
Doğal Kaynak Türleri Nereden elde edildiği,Oluşum Kökenleri Kullanım amacı ,Faydaları ve Önemi
Kömür Bitkisel maddelerin yer altında depolanarak değişime uğramasıyla oluşur Isınma ve termik santrallerde elektrik enerjisi elde etmekte kullanılır.
Petrol Petrol, denizlerdeki bitki ve hayvanların çürüdükten sonraki kalıntılarından oluşur. Bu kalıntılar deniz yatağında milyonlarca yıl boyunca çürüdükten sonra, geriye yalnızca yağlı maddeler kalır. Çamur ve büyük kaya katmanları altında kalan yağlı maddeler de petrol ve gaza dönüşür. Mazot, benzin, gaz yağı petrolün en çok bilinen ürünleridir. Mumlarda ve cilalarda petrol bulunur, parfümler, kozmetikler , etilen, tırnak cilası yapımında kullanılan aseton, yapay kauçuk, plastik, sıvı deterjan yapımında kullanılan kimyasal maddeler, bazı ilaçlar hep petrol sayesinde vardır.tekstil ürünü de petrolden üretilen maddeler sayesinde yapılmaktadır.
Uranyum Uranyum, 1800°C’a doğru eriyen, gümüş beyazlığında bir madendir. Nükleer enerji üretiminin (nükleer reaktörler ve piller, atom bombalan) temel hammaddesi olarak kullanılır
Doğalgaz Fosil yakıtlar grubundan hidrokarbon esaslı doğalgaz, yer altında gözenekli kayaların boşluklarına sıkışmış olarak yada petrol yataklarının üzerinde gaz halinde büyük hacimler şeklinde bulunur.Doğalgaz; %95 metan, az miktarda da etan, propan atom, bütan ve karbondioksitten oluşan renksiz, kokusuz ve havadan hafif bir gazdır. Ham petrole alternatif bir yakıt olarak dış enerji çeşitliliği açısından stratejik bir avantaj sağlar. Günümüzde doğalgaz sanayi için vazgeçilmez bir yakıt konumuna gelmiştir.Elektrik üretimi ,ısınma ,mutfaklarımızda kullanılır.
Ormanlar Uygun iklim koşullarında yetişme imkanı bulan Orman; ağaçlarla birlikte diğer bitkiler, hayvanlar, mikroorganizmalar gibi canlı varlıklarla toprak hava, su , ışık ve sıcaklık gibi fiziksel çevre faktörlerinin birlikte oluşturdukları karşılıklı ilişkiler dokusunu simgeleyen bir ekosistemdir. Kullanım alanı geniştir.İlaç sanayi,yakacak ,mobilya,kırtasiye,kağıt sayılabilir.
Çayır ve otlaklar Kurak ve yarı kurak bölgelerde yağış azlığından dolayı ağaç yetişmeyen yerlerde yada yüksek yerlerde yaz yağışlarına bağlı olarak görülen doğal bitki örtüsüdür. Kullanım alanları hayvancılık sektöründe ön plana çıkar.
Güneş enerjisi İklim koşullarının elverişli olduğu yerlerde güneşlenme süresi ile bağlantılı gelen ışınların çeşitli sistemler kullanılarak enerjiye dönüştürülmesidir. Son yıllarda alternatif enerji kaynağı olarak kullanılması konusunda çalışmalar sürüyor. Güneş Enerjisinden Doğrudan Isı Enerjisi ,
Güneş Enerjisinden Doğrudan Elektrik Enerjisi ,
Güneş Enerjisinden Hidrojen Enerjisi elde etmek mümkündür. Kullanım suyu ısıtılması, yüzme havuzu ve limonluk ısıtılması ; kaynatma ve pişirme ; bitkisel ürünlerin kurutulması , su damıtılması , yapıların ısıtılması ve soğutulması
Rüzgar Doğadaki ısınma özelliklerine bağlı olarak oluşan basınç farkında havanın yer değiştirmesi sonucu oluşan doğal bir kaynaktır. Elektrik üretme ,Pilleri şarj etme
Su depolama ,Taşımacılık
Su pompalama ,Tahılların öğütülmesi
Soğutma
Gelgit ay ve güneş'in yeryuvarı
üzerindeki çekim güçleri nedeniyle deniz yüzünde, özellikle
anadenizlerde
su düzeyinin alçalması, kabarması olayı, Gel-git enerjisini elektriğe dönüştürmek için yaygın olarak, uygun bulunan koyların ağzının bir barajla kapatılarak, gelen suyun tutulması, çekilme sonrasında da yükseklik farkından yararlanılarak türbinler aracılığı ile elektrik üretilmesi hedeflenir.
Biyokütle Biyokütle enerji teknolojisi kapsamında; odun (enerji ormanları, ağaç artıkları), yağlı tohum bitkileri (ayçiçek, kolza, soya v.b), karbo-hidrat bitkileri (patates, buğday, mısır, pancar, v.b), elyaf bitkileri (keten, kenaf, kenevir, sorgum,vb.), bitkisel artıklar (dal, sap, saman, kök, kabuk v.b), hayvansal atıklar ile şehirsel ve endüstriyel atıklar değerlendirilerek enerji elde edilir. Biyokütle yenilenebilir, her yerde yetiştirilebilen, sosyo-ekonomik gelişme sağlayan, çevre dostu, elektrik üretilebilen, taşıtlar için yakıt elde edilebilen stratejik bir enerji kaynağıdır. Türkiye sadece odun, bitki ve hayvan atık-artıklarından yakacak olarak ısınma ve pişirmede yararlanmakta
Toprak Toprak; kayaların ve organik maddelerin çeşitli derecedeki ayrışma ürünlerinden meydana gelen, içinde geniş bir canlılar topluluğu barındıran, bitkilere durak yeri ve besin kaynağı olan ve katı yer kabuğunun, uzun zaman içerisinde belirli özellikler kazanan en üst kısmını saran doğal, dinamik bir yapıdır.Sıcak ve nemli bölgelerde oluşumu daha hızlıdır. Tarımda ,hayvancılıkta,ormancılıkta sanayide kullanılır.Seramik ,porselen,tuğla ,kiremit örneklendirilebilir.
Çakıl-kum depoları Akarsu yataklarında yada biriktirme alanlarında görülür genelde taşınmış özellikleri gösterir. Tarımsal amaçlı ve inşaat sektöründe kullanılır.
Su kaynakları Doğada mevcut su döngüsü bünyesinde oluşan kaynaklardır.Bunlar akarsular ,göller,yer altı suları ,buzul erimesi sonucu oluşan sular olarak belirtilebilir. Kullanım alanı olarak en temel gıdamız su ihtiyacımızda,temizlik,tarım,sanayide kullanılır,enerji elde edilmeside kullanım alanlarından biridir.
Doğal turistik kaynaklar Ormanlık alanlar,göller, şelaleler,
denizler doğal yaşam alanları,doğal turistik kaynak gurubuna girer. Kullanım alanı daha çok turistik amaçlıdır.
SAYFA 74’DEKİ ETKİNLİK
Anadolu eski zamanlardan beri bir çok uygarlığa merkez olmuş önemli bir tarihsel potansiyeli olan bir yerdedir.
Önemli bir geçiş noktasında bulunması verimli topraklara sahip olması iklim çeşitliliğinin görülmesi Anadolu’nun ekonomik çeşitliliği bir çok uygarlığın kurulmasına ve bu uygarlıklardan kalma eserlerin ülkemizde yaygın olmasının sebebidir.
SAYFA 78’DEKİ ETKİNLİK
SORU-1-Araziler hangi amaçla kullanılmıştır ve bunun üzerinde yer şekilleri nasıl etkili olmuştur.
Bölgenin horst ve graben alanlarından oluştuğunu söyleyebiliriz.Bu bölge özellikle tarımsal faaliyetlerin yoğunluk kazandığı toprak ve iklim özelliklerine sahiptir.Genel olarak tarımsal faaliyetlerin ön plana çıktığı beraberinde tarıma dayalı yer yer sanayi tesislerinin bulunduğu yerleşmeler gözlenmektedir.Yamaçlara doğru yerleşmeler görülmekle birlikte yayılım verimli tarım arazilerine doğrudur.Yer şekilleri bunda önemli bir etkendir.Horst alanlar yükselti ve engebe şartlarından dolayı yerleşmeleri horstlar arasında kalan bölgelere yönlendirmiştir.
SORU-2-Arazilerin gelecekteki muhtemel kullanımı ile ilgili senaryolar oluşturunuz.
Arazilerin gelecekte kullanımı ile ilgili olarak hızlı nüfus artışı ve insanların barınma ihtiyaçları için konut yapımı ve diğer ihtiyaçları için üretim tesislerinin kurulması gelecekte mevcut tarımsal alanların iyice daralmasına yol açacaktır.İnsanlar bir noktadan sonra tarımsal faaliyetlerin önemini kavradığı noktada yerleşmeler yamaç bölgelere kullanım alanı olarak ölü noktalara kayabilir tarımsal alanlar korunmaya çalışılabilir.
SAYFA 79’DAKİ ETKİNLİK
%65,5 HİZMET
%24,4 TARIM
%10,1 SANAYİ
Burada belirtilen değerler sektörlerin ekonomiye katkılarıdır.Her ne kadar tarım sektörünün ekonomiye katkısı az gibi gözükse de tarımda çalışan kişi sayısı çok tur.Sanayi sektöründe çalışan kişi sayısı ise azdır.Buradaki dağılım ülkemizin tarım toplumundan kurtulup sanayi ve hizmet sektörüne geçiş sürecinin yansıtıldığı yani gelişmekte olan bir ülke yapısı olduğunu göstermektedir
SAYFA 80/1’DEKİ ETKİNLİK
Coğrafi konum özellikleri
Ekonomiye katkısı
Üç tarafının denizlerle çevrili olması ve boğazlara sahip olması
Ülkemiz üç tarafı denizlerle çevrili olmasından dolayı hinterlandı çok iyi limanlara sahiptir.Bu özelliği uluslar arası ticaret faaliyetlerinde ülkemize ciddi avantajlar sağlar.Karadeniz’e komşu ülkeler ile diğer ülkeler arasındaki deniz ticareti boğazlar yoluyla yapılır ve böylece ülkemize stratejik önem kazandırır.Turizm yoluyla çeşitli gelirler elde edilir.
Önemli/stratejik enerji ve yer altı kaynaklarına sahip olması ve bu kaynaklar bakımından zengin ülkelere komşu olması
Enerji kaynakları aktarımı açısından son derece önemli stratejik bir noktadadır.Sanayi için gerekli olan hammadde ve enerji kaynaklarına kolayca erişilebilir.Komşu ülkelerin sahip olduğu petrol ve doğalgazın dünya pazarlarına ulaştırılmasında ülkemiz önemli bir yere sahiptir.
Farklı mevsimlerin yaşanması
Turizm faaliyetleri için önemli avantajlar sağlar.Buna bağlı olarak Ege ve Akdeniz kıyılarında plaj turizmi gelişirken yükseltinin kış sporları için uygun olduğu dağlarda ise kayak turizmi gelişir.Turizm açısından çeşitlilik sunması ülkemiz için ciddi bir avantajdır.
Asya, Avrupa ve Afrika Kıtalarının birbirine en fazla yaklaştığı yerde olması
Kıtalar arası ulaşım bağlantılarının ülkemizden sağlanması gerek ekonomik gerekse kültürel açıdan ülkemize katkılar sağlar. Bu durum ülkemize stratejik açıdan önem kazandırır.Bu kıtalar arasındaki ulaşım bağlantısını ülkemiz kurar.
Doğu ve Batı medeniyetlerinin buluşma noktasında yer alması
Ülkemize kültür turizmi faaliyetleri açısından avantaj sağlar.Sahip olduğu bu özellik ülkemizde turizm açısından zenginlik sağlar.Kültürel kaynaşmaya yardımcı olur. Ülkemizde hem doğu hem de batı medeniyetlerine ait tarihi eserleri görebilmek mümkündür.
Bulunduğu bölgeye göre zengin su kaynaklarına sahip olması
Geleceğin en önemli kaynaklarından biri su olacaktır.Enerji kaynağı olarak ülkemiz hidroelektrik enerji potansiyeli bakımından Avrupa’da 3. sıradadır. Ayrıca Ortadoğu’nun can damarı olan Fırat ve Dicle kaynaklarını ülkemizden alır ve bu durum ülkemizin stratejik önemini arttırmaktadır.Tarımsal faaliyetler üzerinde etkili olur.
SAYFA 80/2’DEKİ ETKİNLİK
1.Ülkemizde yapılan ekonomik faaliyetler bugünkünden farklı olur muydu?
Sebebini belirtiniz?
Evet farklı olurdu.Çünkü iklim,toprak yapısı,denize göre konum,yükselti şartları,stratejik avantajlarımız ortadan kalkabilir yada değişirdi bizde mevcut konum özelliklerimize göre ekonomik faaliyetlerimizi belirlerdik…
2.Bu konum Türkiye’nin ekonomisini nasıl etkilerdi? Açıklayınız.
Ülkemizin matematik konumu belirtilen enlemler olduğunda Türkiye şu anki iklim özelliklerinden farklı özellikler gösterirdi.İklim çeşitliliği ortadan kalkar buda ülkemizdeki ekonomik faaliyetlerin çeşitliliğini olumsuz etkilerdi.Yine özel konum özelliklerimiz değişirdi bu noktada şu an ekonomik faaliyetlere yön veren konum avantajlarımızı kaybederdik.Enerji kaynakları geçiş noktasında olmaz ,Asya Avrupa’yı birbirine bağlamaz geçmişten gelen tarihsel kültür zenginliklerine sahip olamazdık.Bu özellikler birleştiğinde ekonomik faaliyetlerimizdeki çeşitlilik azalır yada değişirdi.
SAYFA 81’DEKİ ETKİNLİK
SORU-1-Türkiye arazisinin ne kadarında verimli bir şekilde tarım yapılabilir? Bu araziler Türkiye’nin nerelerinde yoğunlaşmıştır?
Kitabınızda bir üst paragrafta tarım yapılabilecek uygun alanlar için 500 m den az olan arazilerimizin daha uygun olduğu belirtilmiştir.Bu alanlar toplam arazimiz yalnızca % 16 sını meydana getirmektedir.Bu araziler Türkiye’nin kıyı bölgelerinde ve ülkemizin batısında yoğunlaşmıştır.
SORU-2-Türkiye’de arazinin ne kadarı, tarımda verimin azaldığı ve
yerleşmenin zorlaştığı kuşakta yer alır?
Bu araziler Türkiye’nin nerelerinde yoğunlaşmıştır?
1000 m nin üzerine çıkıldığında tarım da verim azalır ve yerleşme zorlaşır.Uygun düzlükler olsa bile çoğu kez iklim şartlarının elverişsizliği tarımda çeşitliliği engeller.
Bu araziler toplam arazimizin %58 ini meydana getirmektedir. Bu alanlar ülkemizin
Kuzey Anadolu dağları , Toros dağları ve Doğu Anadolu bölgesinde yer almaktadır.
SAYFA 83/1’DEKİ ETKİNLİK
OLAY ETKİLERİ
Kar yağışlarının yoğun görülmesi Kış sporlarının gelişmesine bağlı olarak turizm gelirlerin artması. Bu etkiler yaygın olarak Bursa, Kayseri, Bolu, Erzurum, Kars illerinde görülür.Ulaşımda zorlukların yaşanması, bazı
işletmelerin maliyetinin artması, açık havada çalışılan tesislerin üretime ara vermesi. Bu etkiler genellikle ülkemizin doğusunda görülür.
Güneşlenme süresinin uzun olması Deniz turizmin gelişmesini, ısıtma maliyetlerinin düşmesini, güneş enerjisi potansiyelinin fazla olmasına yol açar.Akdeniz ve Ege kıyıları ile İç Anadolu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde görülür.Kuraklık yaşanmasına neden olur.Akdeniz ve Ege kıyıları ile İç Anadolu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde görülür.
Yaz mevsiminin yağışsız geçmesi Deniz turizmin gelişmesini sağlar. Yaz kuraklığı isteyen tarım ürünlerinin yetişmesine imkân tanır.Akdeniz,Ege, İç Anadolu, Güneydoğu Anadolu bölgelerinde görülür.Kuraklığın ve orman yangınlarının artmasına neden olur.Akdeniz,Ege, İç Anadolu, Güneydoğu Anadolu bölgelerinde görülür.
Yıl boyunca yağışın görülmesi Su kaynakları zenginleşir, hidroelektrik potansiyeli artar, gür ormanlar gelişebilir.Karadeniz kıyılarımızda görülür.Ulaşım zorlaşır, sel ve heyelan olayları artar.Karadeniz kıyılarımızda görülür
Donma olayının yaşanması Kış turizminin gelişmesini sağlar,Doğu Anadolu başta olmak üzere deniz etkisinden uzak iç kesimlerde görülür.Ulaşım zorlaşır, tarımsal üretim ve ekonomi de kayıplar ortaya çıkar.Doğu Anadolu başta olmak üzere deniz etkisinden uzak iç kesimlerde görülür.
SAYFA 83/2’DEKİ ETKİNLİK
SORU-1-Nüfusun yaş yapısı hakkında neler söyleyebilirsiniz?
Nüfus piramiti incelendiğinde doğum oranlarını kontrol altına almaya çalışan bir ülke özelliği göstermektedir.Ülkemiz genç ve dinamik bir nüfusa sahiptir. Yaşlı nüfus oranı azdır.
SORU-2-Nüfusun yaş yapısının ülkemiz ekonomisine sağladığı avantajlar ve
Dezavantajlar nelerdir?Tartışınız.
Genel olarak düşünüldüğünde ülkemiz nüfus yapısında genç nüfus oranı fazladır.
İş(istihdam)sıkıntısının yaşanması, nüfus artış hızının ve bağımlı nüfus oranın
fazla olması ekonomiyi olumsuz yönde etkilemektedir.
Buna karşın nüfusun mevcut genç nüfusun eğitilerek nitelikli hâle gelmesi ve istihdamın sağlanması durumunda ülkemiz için nüfus, önemli bir zenginlik olacaktır. Ülkemiz genç ve dinamik bir nüfusa sahiptir.
Sevgili gençler bu etkinlikler yoğun üniversite temposunda sizlerin zaman kayıplarınızı azaltarak
bir nebze faydamız olması açısından hazırlanmaktadır.Sizlerde gereken bilinci göstererek bu etkinliklerden faydalanmanız noktasında kopyala yapıştırmadan ziyade cevapları anlamaya çalışarak faydalanmanız temennimizdir.Aksi takdirde yapmış olduğumuz çalışma amacına ulaşmaz ve sizlerde sadece günü kurtarmış olursunuz.Kafanıza yatmayan cevaplara müdahale etmeniz gerekirse yorum bölümlerinden tartışmaya açmanız önerilmektedir.Aksi takdirde buradaki günü kurtarma talebiniz ileriki hayatınızda geleceğinizi kaybetmeye yönelik sizleri ciddi bir hataya sürükler…
SAYFA 85’DEKİ ETKİNLİK
SORU-1-Türkiye ekonomisinin sektörel dağılımında uygulanan ekonomik politikaların etkisi nasıl olmuştur?Tartışınız.
Tablolar incelendiğinde özellikle Cumhuriyetin ilk yıllarında tarımsal faaliyetler ön plana çıkmakta bu yıllardan sonra özellikle 1950 den sonra sanayi ve hizmet sektörünü geliştirmeye yönelik politikalar ön plana çıkmakta ve bu değişim sonucunda tarımsal pay azalmış sanayi ve hizmet sektöründe artışlar gözlenmiştir.
SORU-2-Yıllara bağlı olarak en fazla değişim hangi sektörde olmuştur? Bu değişim neyi ifade eder?
Şekillerdeki rakamlar incelendiğinde en fazla değişim tarımsal sektörde gözlenmekte bu değişim ülkemizin yavaş yavaş tarım toplumu özelliğinden kurtularak sanayileşme yolunda adımlar attığının gelişmeye yönelik hamleler gösterdiğinin bir göstergesidir.
%45 den %16 lara kadar gerilemiş buradaki gerileme sanayi ve hizmet sektörünün etkin bir konuma geldiğinin bir göstergesi ülkenin geliştiğinin bir işaretidir.
SORU-3-Sektörlerdeki değişimi göz önüne alarak Türkiye ekonomisinin geleceğe yönelik sektörel dağılımı hakkında senaryolar oluşturunuz.
Tarım sektörünün ekonomi içinde payı giderek azalacaktır. Sanayi ve özellikle de hizmet sektörlerinin payı giderek artacaktır.
SAYFA 86’DAKİ ETKİNLİK
SORU-1-Ülkemizin nerelerine teşvik politikası uygulardınız? Niçin? Tartışınız.
Ülkemizin işsizliğin fazla olması nedeniyle göç veren ve geri kalmış Doğu Anadolu ,bölgelerine ,Doğu Karadeniz İç Anadolu’nun ön plana çıkamamış şehirlerine ,Güney doğu Anadolu bölgelerine teşvik politikaları uygulardık.Belirli illerde yapılacak yatırımlara sağlanacak vergi ve sigorta primi teşvikleri, enerji desteği ve bedelsiz arsa temini ile yeni yatırım sahaları açılacak, yatırımlarla burada yaşayan insanlara iş imkanları sağlanacak ve gelir düzeylerini yükseltecektir. Böylece yöre insanlarının başka bölgelere göçü de önlenmiş olacaktır.Bölge gelişecek kentleşecek diğer sektörlerin gelişmesi sağlanacak.
SORU-2-Hangi sektörün gelişmesi için teşvik uygulardınız? Söyleyiniz.
Ekonomik değer açısından ön plana çıkan sektörler desteklenebilir yine öncelikle fazla işçi çalıştıran sektörler başta olmak üzere (Tekstil , turizm gibi) , teşvik verilen bölgedeki doğal kaynakları değerlendirebilecek yani bölgedeki tarım, hayvancılık, madencilik faaliyetlerinin gelişmesini sağlayacak sektörlere teşvik uygulardık. Bölgedeki doğal kaynaklarla uyumlu yatırımlar teşvik politikalarında öncelikli olurdu.
SORU-3-Yapacağınız uygulamada ne tür kolaylıklar sağlardınız? Sebeplerini tartışınız.
Bedava yada ucuz arsa ile vergi indirimi veya ertelemesi, araç gereç alımında gümrük vergisi, KDV indirimi veya muafiyeti, ucuz enerji,iş gücü teminini gibi çeşitli kolaylıklar sağlardık. Bunlar yatırımcıyı teşvik ederek yatırım yapılmasını kolaylaştırmaktadır.
SAYFA 89’DAKİ ETKİNLİK
Tarımı Destekleyen Kuruluşlar:Tarım ürünlerinin toplanması, pazarlanması ve işlenmesi yönüyle çiftçilerin desteklenmesi gerekmektedir. Türkiye’de tarıma destek sağlayan çeşitli kuruluşlar bulunmaktadır.Tarım Bakanlığı,Ziraat Bankası,tarım Kredi ve Satış Koperatifleri,Türkiye Zirai Donatım Kurumu,Devlet Üretme Çiftlikleri,Çaykur,Tekel,Toprak Mahsulleri Ofisi,Tariş, Çukobirlik, Antbirlik, Fiskobirlik,Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü ve Devlet Su İşleri tarımı destekleyen ve tarımla ilgilenen kuruluşlardır.
SAYFA 90’DAKİ ETKİNLİK
CEVAP-1-Tarımın alanlarının Türkiye yüzölçümündeki payı: %36 dır.
CEVAP-2-Tarım alanlarımız son sınırına ulaşmıştır.Yeni tarım alanları yapılırsa otlak ve meralar ile orman alanlarımız yok olur. Bu durumda doğal denge ve çevre şartlarında bozulmalara yol açar.Ülkemizdeki hızlı şehirleşme bir çok noktada tarım arazilerinin işgal edilmesine sebep olmuştur.Bir çok noktada ormanların tahrip edilmesi tarla açmak amaçlıdır.Olumlu etken olarak tarımsal üretimimizi olumlu etkileyebilir ancak Türkiye’deki sorun mevcut tarım arazisi darlığı değil bu arazinin modern tarım metotlarıyla işlenememesidir.
SAYFA 91’DEKİ ETKİNLİK
ARPA:Soğuğa ve sıcağa dayanıklıdır. Bundan dolayı buğdayın yetişebildiği her yerde yetişir. Üretim en fazla İç Anadolu Bölgesinde gerçekleşir.
MISIR:Yetişme döneminde bol su ister. Bundan dolayı yurdumuzda sulama imkanı olan bütün her yerde tarımı yapılabilir.Bugün mısır üretimimizin yarısına yakını Akdeniz Bölgesi’nden elde edilir Üretimde 2. bölge Karadeniz Bölgesidir.
FINDIK:Anavatanı Türkiye’dir. En iyi yetişme şartları Karadeniz iklim bölgesidir. Yurdumuz üretiminin %90 ‘ını Karadeniz Bölgesi karşılar. En fazla Ordu- Giresun olmak üzere Karadeniz kıyılarında tarımı yapılmaktadır. Ayrıca Marmara Bölgesi’nde Sakarya çevresinde tarımı yapılır. Türkiye dünya fındık üretiminde ve ihracatında ilk sırada yer alır (%60-70).
AYÇİÇEĞİ:İlk yetişme döneminde su , hasat döneminde kuraklık ister. Bundan dolayı Doğu Karadeniz kıyıları hariç bütün bölgelerimizde sulama ile tarımı yapılır. Üretimde Marmara Bölgesi % 80 oranıyla birinci sıradadır.
BUĞDAY:Her mevsimi yağışlı geçen Karadeniz kıyı şeridi ile düşük sıcaklıktan dolayı Doğu Anadolu Bölgesi’nin yüksek yerleri dışında bütün bölgelerimizde tarımı yapılabilir.Ülkemizde en fazla üretimi yapılan bölge İç Anadolu Bölgesidir.
PİRİNÇ:Çeltik ilk çimlenme döneminde bol su ister. Hasat döneminde kuraklık gerekir. Tarımı akarsu kenarlarında gelişmiştir. Çeltik tarım alanlarında sivrisinek çok geliştiğinden ekim alanları devletin kontrolündedir.Yerleşim birimleri çevresinde tarımına müsaade edilmemektedir.Ülkemizde en çok Marmara Bölgesi’nde üretilir.
ÜZÜM:Kışın –4oºC ye kadar dayanabilen üzüm, bundan dolayı meyveler içinde yetişme alanı en geniş olanıdır. Üzüm üretiminde başta Ege Bölgesi (Manisa, İzmir, Denizli ) gelir. Dünya kuru üzüm üretimde ülkemiz ilk sıradadır. Ayrıca üzüm önemli ihracat ürünlerimizdendir
TURUNÇGİLLER:Tropikal iklim bitkisidir. Yurdumuzda tarımı en fazla Akdeniz Bölgesinde gelişmiştir (%88). Ayrıca Ege Bölgesi’nde İzmir’e kadar olan güney kıyılarında, Güney Marmara Bölümü’nün soğuktan korunmuş kıyılarında, Doğu Karadeniz Bölümü’nde Rize çevresinde ve Güney Doğu Anadolu Bölgesi’nin batısında tarımı yapılmaktadır
PAMUK: Alüvyal toprakları sever. Ayrıca yüksek sıcaklığa ihtiyaç duyar. Yetişme döneminde bol su, hasat döneminde kuraklık gerekir. Üretimde Güneydoğu Anadolu Bölgesi Gap ile birlikte birinci sırayı almıştır.İkinci sırada Ege Bölgesi yer alır.
ZEYTİN:Akdeniz iklim bitkisidir. Ancak Akdeniz Bölgesinde daha fazla gelir getiren ürünlere öncelik tanınmasından dolayı tarımı fazla gelişmemiştir. Bugün üretimde Ege Bölgesi birinci sıradadır. Zeytinin devirli üretim özelliğinden dolayı; üretim bir yıl fazla ,bir yıl azdır.Ülkemiz zeytin üretiminde İtalya , İspanya ve Yunanistan'dan sonra 4. sıradadır
TÜTÜN:Kıraç arazilerde yetişebilir. İlk yetişme döneminde su ister, sonra mutlaka kuraklık olmalıdır. Bütün bölgelerimizde tarımı yapılabilir. Ancak kaliteli tütün yetiştirilmesi amacıyla ekim alanları devlet tarafından sınırlandırılmıştır. Üretimde Ege Bölgesi birinci sıradadır
ELMA:Üzümden sonra yetişme alanı en geniş olan meyvedir. Bütün bölgelerimizde tarımı yapılabilir. Niğde, Nevşehir, Amasya, Tokat, Kastamonu, Bursa, Burdur, Isparta, Antalya önemli elma üretim merkezlerimizdir.
İNCİR:Akdeniz iklim bitkisidir. Kış ılıklığı ve yaz kuraklığı ister. En fazla tarımı başta AYDIN olmak üzere Ege Bölgesi’nde gelişmiştir. Üretimin %80 i bu bölgeden karşılanır.Dünyanın en lezzetli inciri AYDIN da yetiştirilir. Türkiye dünya kuru incir üretiminde ilk sırada yer alır ve önemli ihracat ürünümüzdür.
Kaynak: herdembilgi.blogcu.com
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder